“Kun je mij als extravert geen training geven hoe ik om moet gaan met mijn introverte medewerker?“.
Dat vroeg een vriendin mij onlangs. Ze vertelde dat ze die medewerker al had geattendeerd op onze training voor introverte mensen. Maar, zei ze er meteen achteraan, ik kan zelf eigenlijk ook wel een cursus gebruiken.
Ik kan me dat goed voorstellen. Zeker als jezelf behoorlijk extravert bent, kan het best lastig zijn om leiding te geven aan introverte mensen. Net zoals het omgekeerde opgaat voor introverte mensen. We zijn geneigd de ander te behandelen zoals we zelf ook graag behandeld willen worden, maar introverte en extraverte mensen hebben nu juist echt een andere voorkeursstijl. Goede samenwerking vergt begrip en inzicht over en weer. Ik vind het dan ook een heel goed idee, extraverte mensen trainen in het omgaan met introvert gedrag. Waar lopen extraverte mensen tegenaan in hun omgang met introverte medewerkers?
HIJ OF ZIJ ZEGT NIKS….
“In een overleg doet ze haar mond niet open, ze geeft haar mening niet. Ik word er gek van, ga daardoor zelf alleen nog maar meer praten of het nog een keer uitleggen. Ik heb namelijk geen idee of ze het wel snapt“.
Extraverte mensen worden onzeker van het uitblijven van een reactie want ze gebruiken de input van anderen bij hun eigen denkproces. Ze zijn graag samen enthousiast en houden van discussie. Extraverte mensen vinden het juist fijn als de ander duidelijk stelling neemt. Ze nodigen met hun gedrag uit tot interactie, maar die blijft op dat moment uit.
Een oud studiegenoot die zelf behoorlijk extravert is en veel introverte mensen op zijn afdeling heeft werken, vertelde me dat hij hier aardig mee heeft leren omgaan.
“Voorover leunen en de ander indringend aankijken, daarvan weet ik nu dat het eerder averechts werkt. Dus ik leun wat achterover in mijn stoel, roer nog eens rustig in mijn koffie, kijk naar de tafel en bijt in stilte het puntje van mijn tong af. Ik maak dan een opmerking in de trant van ‘volgens mij zijn die hersens van jou nu heel hard aan het werk’. En dan komt de ander meestal wel los.”
Wat deze leidinggevende heel goed heeft begrepen, is dat de introvert gewoon reactietijd nodig heeft. Bij introverte mensen leggen prikkels in de hersenen een andere en langere route af, door de denkende delen gericht op plannen, onthouden, en problemen oplossen. Hun hersens zijn dus inderdaad heel hard aan het werk.
Opnieuw uitleggen is meestal niet nodig, even je mond houden wel. Bij extraverte mensen lopen de prikkels met name door de zintuiglijke delen van de hersenen, wat maakt dat zij graag een reactie bij de ander willen horen, zien of voelen. Als extravert is het goed je te realiseren dat, ook al zie je nog geen duidelijke reactie bij de ander, er bij de ander van binnen juist veel gebeurd. Let maar eens op de kleine bewegingen in het gezicht. Je kunt checken of de boodschap is binnengekomen zonder meteen een antwoord te verwachten. Ook kan je jezelf meer bewegingsvrijheid geven door voorafgaand aan een overleg met introverte mensen met jezelf af te spreken dat het oké is als het af en toe stil is. Jezelf als het ware toestaan dat de stilte er ook mag zijn. Daarmee creëer je een bedding voor de reactie van de ander.
.. MAAR ALS ‘IE DAN GAAT PRATEN LIJKT HET WEL EEN KRUISVERHOOR ..
Als een introvert “aangaat” dan kan hij of zij behoorlijk dominant overkomen (dit is voor een introvert soms lastig om van zichzelf te zien) . Als extravert persoon wilde je gewoon iets spuien of ergens over sparren en dan word je voor je gevoel opeens kritisch ondervraagd. Je enthousiasme zakt weg en de irritatie neemt toe.
Een voorbeeld. Je begeleidt een introverte onderzoeker die het heel erg druk heeft. Je kan je voorstellen dat het hem gaat helpen als iemand hem wat werk uit handen neemt, bijvoorbeeld de data analyse. Dit lijkt jou een mooie oplossing en zegt verwachtingsvol “Voor de data analyse wil ik Irene inschakelen“. Je medewerker kijkt je verbaasd aan. Jij had je voorgenomen dat stiltes oké zijn, dus je houdt je mond. En dan krijg je de ene na de andere vraag over je heen. .. Voor je het weet zitten jullie in een inhoudelijke discussie over de data analyse. Terwijl je gewoon een voorzet gaf om de werkdruk wat te verminderen…
Wat er hier gebeurt is dat je introverte medewerker je suggestie aanziet voor een besluit. Omdat dit voor hem uit de lucht komt vallen gaat hij informatie verzamelen. Met als doel grip te krijgen op de situatie. Dat doet hij door vragen te stellen, in dit voorbeeld op basis van zijn aanname dat er kennelijk iets mis is met de data analyse. Als extravert persoon denk jij ondertussen “Waarom kan hij niet gewoon enthousiast reageren op mijn voorstel?“.
Jazeker, introverte mensen kunnen ook spontaan reageren en met je meedenken. Wat hen helpt is dat je expliciet bent over wat je bedoeling is en wat je van de ander verwacht. Ze hebben als het ware behoefte aan een inleiding. Dat schept een kader waarbinnen de introvert zich op zijn gemak kan voelen. In dit voorbeeld: ‘Ik zie dat je het erg druk hebt. Om jou wat te ontlasten, kunnen we bijvoorbeeld Irene vragen voor de data analyse. Wat vind je daarvan?‘. Op deze manier nodig je de ander uit om met je mee te denken en voorkom je dat de energie bij de introvert meteen naar binnen wordt gericht.
.. OF DE NUTTIGE INFO KOMT ACHTERAF, ALS HET BESLUIT AL IS GENOMEN..
Omdat een introvert tijd nodig heeft om ergens op te reageren – doordat prikkels in de hersenen een langere en andere route afleggen- , ijlt zijn of haar reactie vaak een beetje na. Bij de rondvraag komt ze met een opmerking die alles wat bij agendapunt 2 is besproken opeens in een ander daglicht stelt. Of je ontvangt een dag na het projectoverleg een email waarin ze fijntjes uit de doeken doet wat er nog mist aan de onderbouwing van de conclusie. Maar het eindrapport heb je net de deur uitgedaan. “Had je daar niet eerder mee kunnen komen?“. Ja, dat had gekund mits je haar daartoe de gelegenheid had gegeven. Hoe doe je dat?
Bijvoorbeeld, door vooraf een agenda rond te sturen of aan te geven waar je het over wilt hebben. Door in een vergadering of projectoverleg af en toe korte denkpauzes in te lassen, waarin iedereen even individueel aan het werk is. Sommige introverte collega’s zullen het fijn vinden om dat op een andere plek te doen (met minder prikkels), buiten de vergaderzaal. Of je laat mensen eerst in duo’s iets bespreken voordat je het plenair aan de orde stelt. Daarmee schep je voor een introvert de gelegenheid om zijn bijdrage te bedenken en is de kans groter dat hij in de groep zijn stem laat horen.
Daarnaast is het heel effectief om bij belangrijke zaken het moment van informatieverzameling en uitwisseling te scheiden van het moment van besluitvorming. Dat wil zeggen, minstens een dag ertussen. Introverte mensen slapen er graag een nachtje over. Acetylcholine, de belangrijkste neurotransmitter bij introverte mensen, zorgt er onder andere voor dat ‘s nachts tijdens de REM slaap informatie wordt opgeslagen in het lange termijn geheugen. Tijdens een nachtje slapen kunnen dingen bij hen letterlijk en figuurlijk “op hun plek vallen”.
Trouwens, je hoeft geen extravert persoon te zijn om tegen bovenstaande dingen aan te lopen. Toen ik zelf teamleider was bij TNO had ik iemand in de groep die behoorlijk introvert was. Ook ik vond het irritant dat ze in een teamoverleg bijna nooit iets zei. Als ik haar dan later apart sprak bleek ze vaak een heldere en interessante kijk te hebben op wat we besproken hadden. Als ik toentertijd had geweten wat ik nu weet, dan had ik ervoor gezorgd dat ik haar vooraf even apart kon spreken. Of ik had haar in de vergadering expliciet naar haar mening gevraagd, en de gelegenheid geschapen dat ze haar verhaal zonder onderbreking van anderen af had kunnen maken.
Ik ben benieuwd waar extraverte mensen nog meer tegenaan lopen in hun omgang met introverte collega’s. Laat het me weten, dan krijg je een reactie in de vorm van een volgende blog. Zo kan ik er eerst zelf wat op kauwen en er een nachtje over slapen!